Osi Referans Modeli
Osi referans modeli 7 katmandan oluşur.Günümüzde direk kullanımı mevcut olmasada adı üstünde referans modeli olduğu için bu modeli birçok yapıda referans olarak görebiliriz.Temel anlamda katmanlar kendi aralarında çalışır ve bir üst katmana hizmet etmek üzere çalışır.Üst katman ise alt katmandan hizmet alır modelin önemli bir özelliği ise bir katman modelden çıkarıldığında sistemin patlamaması gerekir yani her katman birbirinden bağımsız çalışabilir.
Yandaki şekilde görüldüğü üzere 7 katmandan oluşur.Her katmanda oluşabilecek kapsamlı bir işlev ve hizmet listesi sağlar. bu model her katmanda ne yapılması gerektiğini tanımlayarak ancak nasıl gerçekleştirilmesi gerektiğini ifade etmeksizin her türlü ağ hizmeti ve protokolde tutarlılık sağlar.Gecen yazımızda bahsettiğimiz tcp/ip modeli hem osi hemde ilgili model üzerinde yapılandırılmıştır.
Her katmanda oluşabilecek kapsamlı bir işlev ve hizmet listesi sağlar. Bu model her katmanda ne yapılması gerektiğini tanımlayarak ancak nasıl gerçekleştirilmesi gerektiğini ifade etmeksizin her türlü ağ hizmeti ve protokolde tutarlılık sağlar.Gecen yazımızda bahsettiğimiz tcp/ip modeli hem osi hemde ilgili model üzerinde yapılandırılmıştır.
Uygulama katmanı süreçler arası iletişim için kullanılan protokolleri içerir.Sunum katmanı uygulama katmanından aktarılan verilerin ortak temsilini sağlar.Uygulama katmanı son kullanıcıya en yakın osi katmanıdır.hem osi uygulama hem kullanıcı doğrudan yazılımla uygulamayla doğrudan etkileşimde bulunur.SSH TFTP SMTP SNMP HTTP DNS ve tarayıcılar bu katmanda çalışır.
Presentation Katmanı
Uygulama katmanındaki varlıkların arasındaki ortamı kurar en önemli sorumluluğu mesajın karşı bilgisayar tarafından anlaşılmasını sağlamaktır. bu sayede farklı programların birbirlerinin verilerini kullanabilmesi mümkündür.Sunum katmanı uygulama katmanına verileri yollar daha sonra bu katmanda verinin yapısı bicimi ile ilgili düzenlemeler yapılır formatı belirlenir ayrıca verinin şifrelenmesi açılması veya sıkıştırılması bu katmanda yapılır.gif jpeg vs bu katmanda çalışır.
Oturum katmanı sunum katmanı diyaloğu düzeltmek ve veri alışverişini düzeltmek için hizmetler sağlar.Oturum katmanı cihazlar arasında bağlantı kontrolünü saglar yereldeki ve uzaktaki bağlantıları kurabilir yönetebilir ve sonlandırabilir.oturum katmanı mesajlaşma kurallarından uygulamalar arasında mesajlaşma kontrolünden farklı birimlere gidecek verilerinin gruplandırılmasından mesajların kaldığı yerden yeniden devam edilmesinden veya yeniden istenmesinden sorumludur.kısaca bağlantıda oturumların takibinin yapıldığı katman buradır.
Aktarım katmanı uç cihazlar arasında bireysel iletişim için verileri bölümlere ayırma ,aktarma ve yeniden birleştirme işlerini yönetir.
Değişken uzunluklu veri dizilerinin datagramların kaynaktan hedefe bir veya daha fazla ağ üzerinden servis kalitesini koruyarak gönderilmesini sağlar taşıma katmanı üst katmandan gelen veriyi parçalara böler.
Tcp/Udp bu katmanda çalışır.bu protokoller hata kontrolü gibi görevleri yerine getirebilir ve bu katmanda veriler segment halindedir.Kısaca paketlerin gönderilip alındığı katmandır.üst katmanlara taşıma servisi sağlar ayrıca ağın servis kalitesini artırır bunada qos adında geçebilir.
Ağ katmanı tanımlanan veri uçları arasında ağ üzerinden tek tek veri parçalarının değiş tokuşuna yönelik hizmetleri sağlar.
Veri paketini verinin farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde yönlendiricilerin kullandığı bilginin işlendiği katmandır.Bu katman veriyi paket olarak çalışır.iki istasyon arasında en yakın yoldan veri nasıl iletilir bunun bilgisini tutar daha sonra router ile yönlendirilmesini sağlar.
Ağ katmanında veri iletiminin güvenli bir şekilde gerçekleşeceğinin bilgisini içermez bu katmanda güvenli veri iletilebilir ama böyle bir zorunluluğu yoktur.Kısacası burada adresleme işlemleri yapılır.İp bu katmanda çalışır,bu katmanda veriler paket olarak taşınır.
Veri bağlantı katmanı aygıtlar üzerinde frame alışverişine yanar.Fiziksel olarak bağlı iki cihaz arasında bağlantı kurmayı ve bu bağlantıyı sonlandırmayı sağlayan protokolü sağlar ayrıca bu cihaz arasındaki iletişim protokolde sağlar IEE 802.11 iki alt katmana ayırır.Bu katmanlar MAC ve LLC katmanlarıdır.Mac katmanı ağ ortamına erişimden ve veri iletim hizmetinden sorumludur.LLC ise ağ katmanın protokollerin tanımlanması ve çözümlenmesi ve varsa hataların çözülmesinden sorumludur.Veriyi yorumlayan katmandır.Bu katmanda veri frame formatındadır.
Fiziksel katman ise fiziksel bağlantıları etkinleştirmek,düzeltmek işlemleri barındırır.Başlıca özellikleri veri bağlantısının elektirilsel ve fiziksel özelliklerini ve bir cihaz ile cihazın fiziksel aktarım cihazı yani bakır fiber optik kablo radyo frekansı arasındaki ilişkiyi ve aktarım modlarını tanımlar.Bilgilerin çözümlenmesi bu katmanda yapılır.Çoğunlukla ham veri ile ilgilenir özet olarak elektrik akımlarını 1 veya 0 olarak yorumlar diyebiliriz.